FJALE TE VYERA PER EDUKIMIN E FEMIJEVE

FJALE TE VYERA PER EDUKIMIN E FEMIJEVE
Me emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit.
Ka thënë Ibnu Kudameh El Makdisi – Allahu e mëshiroftë – (Marrë nga libri : "Muhteser Minhaxhul Kasidin") :
Dije se fëmija është amanet mbi qafat e prindërve të tij dhe zemra e tij është si xhevahiri i pastër që pranon çdo lloj gëdhëndjeje. Nëse ai edukohet tek e mira zhvillohet me të, prindërit dhe edukuesi i tij e shoqërojnë atë në shpërblim.
Ndërsa nëse mësohet me të keqen rritet me të e gjynahun e tij e ka në qafë përgjegjësi i tij. Duhet që (prindi) ta ruajë atë, ta edukojë, t'i mësojë moralin e lartë, ta ruajë prej shokëve të këqinj, të mos i mësojë jetën e luksit dhe të mos e mësojë me mirësi që të mos i humbi jeta kur të rritet duke u marrë me to.
Përkundrazi duhet që të kujdeset për të që në fillimet e jetës së tij. Për këtë arsye duhet të marrë gjidhënëse një grua të devotshme që ha ushqim hallall sepse qumështi që vjen prej haramit nuk ka begati.
Të kujdeset që të dallojë prej tij virtytet e mira dhe i pari i tyre është turpi. Ky virtyt tregon zgjuarsi dhe tregon se në të ardhmen fëmija do bëhet njeri me logjikë. Këtë lloj fëmije e edukon me anë të turpit.
Cilësia e parë e keqe që shfaqet tek fëmija është epshi i të ngrënit. Për këtë arsye duhet ti mësohen rregullat e ngrënies. Duhet mësuar të hajë në disa raste edhe bukë thatë që të mos mësohet me gjellë dhe ti duket si diçka e domosdoshme. I duhet mësuar se e ngrëna e tepërt është e shëmtuar. Dhe t'i tregohet se ai që ha shumë është si kafshët.
I duhet treguar të ruhet prej cilësive të grave dhe atyre që u ngjajnë grave. Nuk duhet lejuar të shoqërohet me ata fëmijë që janë edukuar me jetën e luksit. Më pas duhet preokupuar me mësimin e Kur'anit, hadithit dhe historive të njerëzve të zgjedhur dhe duhet mbjellur në zemrën e tij dashuria për njerëzit e devotshëm.
Po qe se shikohet prej fëmijës një virtyr i mirë ose veprim i qëlluar duhet nderuar dhe shpërblyer për këtë me ato gjëra që e gëzojnë. Nëse ai thyen ndonjë rregull duhet qortuar në vetmi dhe duhet paralajmëruar por nuk duhet qortuar shumë sepse kjo gjë ia humb vlerën qortimit dhe duhet që edukatori të kujdeset që fjala e tij të ketë vlerë tek fëmija.
Duhet që nëna ta mësojë që të ketë frikë-respekt ndaj të atit. Duhet ta ndalojë nga gjumi ditën sepse kjo i sjell përrtacinë, por nuk duhet ndaluar prej gjumit të natës. Nuk duhet ti vendosë shtroja të buta, që t'i forcohen gjymtyrët dhe të mësohet me ashpërsinë e krevatit rrobeve dhe ushqimit. Duhet mësuar të ecë, të lëvizë dhe të stërvitet që të mos e mundi përrtacia.
Duhet mësuar që të mos mburret para shokëve të tij me diçka që e kanë prindërit e tij ose me ushqimin ose veshjen. Duhet mësuar të jetë modest dhe bujat me ata që jetojnë me të. Duhet mësuar që të mos marrë gjë prej shoëve të tij por tu japë atyre sepse marrja është e ulët kurse dhënia është virtyt i lartë. Duhet mësuar që dashuria për arin dhe argjendin (pasurinë) është gjë jo e mirë.
Duhet mësuar që të mos flasë shumë e të mos flasë vetëm se kur e pyesin, por të mësojë të dëgjojë të tjetër që janë më të mëdhenj se ai. Duhet ndaluar prej fjalëve të pista dhe duhet ndaluar prej shoqërimit me ata që i përdorin ato fjalë.
Thelbi i ruajtjes së fëmijës është ta ruash atë nga shoqëria e keqe. Është e preferuar që pas mësimit të lejohet fëmija të luajë me lojra të mira që të qetësohet prej lodhjes së mësimit dhe edukimit. Duhet mësuar që ti bindet prindërve dhe edukatorit të tij.
Kur mbush shtatë vjeç i duhet mësuar namazi dhe abdesi e nuk duhet lejuar të falet pa abdes që të mësohet. Duhet paralajmëruar të ruhet prej gënjeshtrës dhe mashtrimit.
Kur mbush moshën e pjekurisë i hidhen përgjegjësitë mbi supe. E nëse ai është edukuar në formë të mirë ka për të qëndruar zemra e tij tek kjo e mirë seç qëndron gëdhëndja në gur.
Ka thënë Sehl Ibn Abdilah : Isha tre vjeç. Ngrihesha natën dhe shikoja dajën tim Muhamed Ibn Siuar që falej. Një herë më tha : A nuk ke dëshirë ta përkujtosh Allahun që të ka krijuar. I thashë si ta kujtoj? Tha : thuaj me zemrën tënde pa i luajtur buzët : Allahu është me mua, Allahu po më shikon. E thashë këtë dhe ndjeva prej saj një ëmbëlsi në zemrën time. E kur kaloi një vit më tha daja im : Mbaje mend atë që të kam mësuar dhe thuaje atë vazhdimisht deri sa të hysh në varr. E vazhdova atë për vite me rradhë dhe ndjeva prej saj një ëmbëlsi në veten time. Më pas më tha daja im : O Sehl : Kur Allahu është me robin dhe e shikon atë a mund ta kundërshtojë robi Atë?! Ruhu prej gjynaheve. Thotë Sehli : Më pas mësova Kur'anin përmendësh e isha gjashtë ose shtatë vjeç dhe agjëroja çdo ditë dhe ushqimi im ishte buka e elbit e më pas ngrihesha dhe falesha tërë natën.
Perktheu Abdurrahim Balla